Yaz geldiğinde böcek ısırmaları ile ilgili şikayetler de artıyor. Böcek ısırıklarına ne iyi gelir, ne sürülür diyenler için bu yazımızda böcek ısırmalarının çabuk iyileşmesini sağlayacak çözümlere yer veriyoruz.



Bitkisel yağlar 
Lavanta, hindistan cevizi yağı ve çay ağacı bitkilerinden elde edilen saf uçucu yağlar böcek ısırmasından dolayı oluşan ödem ve acıların yok olmasına yardımcı olur.

Süt ve su 
Aynı miktarda süt ve suyu karıştırın. Tülbenti bu sıvının içine daldırıp çıkarın. Sonra tülbenti böceklerin ısırdıkları yere koyup bekletin.

Limon ya da limon suyu 
Antibakteriyel özelliği ile enfeksiyonların önleyen limon veya limon suyunu böceklerin ısırdıkları bölgeye sürün. Kısa süre sonra ağrılarınız azalacaktır.

Diş macunu 
Naneli diş macununu böcek ısırıkları aleyhine kullanabilirsiniz. İçerdiği mentol aroması kaşıntıyı ortadan kaldırır ve ağrıyı azaltır.

Reyhan otu
Reyhan bitkisinin içerdiği mentol aroması böcek ısırmaları sırasında ortaya çıkan kaşıntı ve ağrıyı yok ediyor.

Buz 
Böcek ısırması sırasında ilk yardım müdahalesi olarak buz kullanabilirsiniz. Rahatlık verecek olan buzu kaşınan ve şişen bölgeye koyun.

Çay poşeti 
Çay poşeti hem rahatlatır, hem de kaşıntıyı azaltır.

Elma sirkesi 
Eskiden bir uygulanan yöntem olan elma sirkesi kaşıntı, ağrı ve yanma hissini azaltır.

Evcil hayvanlar evimizin en büyük parçası, neredeyse ailemizin bir üyesi olmaya başladığı günden beri alışılagelmiş sorunlar baş göstermeye başladı. Peki kedimizin veya köpeğimizin özgürce parkta, bahçede koşuşturmasıyla bize gelen minik ama rahatsız edici sürprizler neler? Tabii ki pireler.


Bu durumun hem bizim hemde minik arkadaşımız için yeterince can sıkıcı bir durum olduğu su götürmez bir gerçek. Peki ne yapmalı? Kesin çözümler arasında ense damlaları başı çekiyor, sonrasında pire tozları. Fakat bu kadar kimyasal ilaçla dostumuzun ömründen çaldığımızın farkında mıyız? İşte size bu sorunlardan evde hazırladığımız solüsyonlarla kurtulma yolları;

1- Limon mucizesi

2 tane limonu iri dilimler halinde kesip, iki su bardağı suyla beraber 15 dakika kaynatıyoruz. Devamında kaynattığımız limonlu suyu hava almayacak bir cam kavanozda, ve karanlık bir ortamda 1 gün dinlendiriyoruz. Karışımın kokusundan kedilerin pek hoşlanmadığını şimdiden söylemeliyim, kediler limon kokusundan hiç hoşlanmazlar. Lakin köpeklerle işiniz çok daha kolay olacaktır. Karışımı sünger yardımıyla kedi veya köpeğimizin tüylerine sürmek yeterli. Bunu 5 gün üst üste uygulayıp pire ve kaşıntı probleminden kurtulduğunuzu göreceksiniz.

2- Sarımsak

Sarımsak pirelerin nefret ettiği kokuların başında gelir. Bu yüzden 5 diş sarımsağı ufak ufak kesip bir püskürtme şişesinde 1 bardak suya atmanız yeterli. Bu karışımı 1 saat dinlendirip kedi veya köpeğin tüylerine püskürtüyoruz. Uygulama süresini 2 gün aralıkla yapmak yeterli.

Bunlardan önce;

Su ve sabun başlıca kurtuluşunuz olacaktır. Yukarıda ki işlemleri uygulamadan önce, evcil hayvanımızı doğal sabun ve suyla yıkamak gerekiyor. Çünkü pireler su ve sabuna karşı hayatta kalamazlar. Büyük bir kısmını yıkama işleminde hayvanımızın tüyleri arasından atmış olacağız.

Bu ufak ama yararlı bilgilerle pire probleminden kurtulduğumuz gibi, kimyasal ilaçlara başvurmadan sağlıklı çözümler kullanmış olacaksınız.

Dünyanın en büyük hamam böceği bilimsel adı Gromphadorhina portentosa olan Madagaskar tıslayan hamam böceğidir. Bu böcek Madagaskar adasının tropikal ormanlarında yaşamaktadır. Dünyanın en büyük hamam böceği olarak bilinen bu dev böcek 90 mm uzunluğunda ve 60 gram ağırlığındadır. Boyutu itibariyle olarak küçük bir fareyi andırıyor.


Madagaskar tıslayan hamam böceği adını çıkardığı korkunç seslerden dolayı almıştır. Bu dev hamam böceği tehlike hissettiğinde çıkardığı seslerle başka hayvanları hatta tropikal ormanın yabancısı insanları bile çok korkutabilir.

Tüm hamam böcekleri gibi tıslayan hamam böceği de geceleri aktiftir. Çıkardığı tıslama sesi yılanın çıkardığı sesi andıran bu böcekler gece karanlığında çok korkutucu olabilir. Diğer hamam böceklerinden ayıran bir özelliği ise bu böceğin kötü kokmamasıdır.

Bu özelliği sayesinde dünyada bazı ülkelerde Madagaskar hamam böceği bir evcil hayvan gibi beslenmeye başlandı.

Hamam böceklerinin evinizde çeşitli türlerine rastlayabilirsiniz; siyah, kahverengi, uçan ve dev hamam böceği görmek artık kimseyi şaşırtmıyor. Peki ya beyaz hamam böceği? Doğada gerçekten beyaz hamam böceği türü var mı, yoksa bu bir şehir efsanesi mi?


Bilim adamları bu konuda kesin açıklamalarda bulunmamışlardır. Bazılarına göre, Madagaskar hamam böcekleri beyaz olabilirler. Ancak ülkemizde evlerinde beyaz renkli hamam böceği görenlerin böyle bir türle karşılaşmadıkları kesindir.

Hamam böcekleri kabuk değişimi sırasında beyaz olabilirler. Bu sürecin 6-8 saat kadar kısa sürdüğü belirtiliyor. Bundan dolayı yetişkin ve beyaz hamam böceği ile karşılaşırsanız büyük bir ihtimalle bu süreç içerisinde olan bir böcek görmüşsünüzdür.

Ayrıca siyah hamam böceklerinin yavrularının büyüme çağında beyaz olabileceği belirtiliyor. Yumurtadan yeni çıkan yavruların kendi rengini bulması zaman alabiliyor.

Bir diğer ihtimal ise zehirlenmiş hamam böceği görmüş olabileceğinizdir. Araştırmalara göre, siyah renkli hamam böcekleri kimyasalların etkisiyle zehirlendiklerinde rengi beyaza dönüşebilir.

Gördüğünüz gibi beyaz hamam böceği görüp acaba bende bir sorun mu var diye düşünerek doktora gitmek için acele etmeyin. Böyle bir türle karşılaşmamış olsanız bile hamam böceklerini bir süreliğine beyaz görmeniz doğal bir olaydır.

Sivrisinek kovucu bazı bitkiler aşağıdakilerdir

• Citronella,
• Cedar (Sedir ağacı), 
• Cinnamon (Tarçın), 
• Basil (Fesleğen), 
• Thyme (Kekik), 
• Garlic (Sarmısak),
• Peppermint (Nane),
• Verbena (Yer minesi), 
• Pennyroyal (Yarpuz), 
• Geranium (Sardunya),
• Lavender (Lavanta) 
• Pine (Çam ağacı), 
• Cajeput, 
• Citrossa

Bu bitkiler arasından Citronella çimi yağı ve mumu EPA (ABD Çevre Koruma Ajansı) tarafından kabul görmüş olan sivrisinek kovucudur.

Elbise ve çadır bezlerine Permethrin - Daisy crysanthemum dry sürülerek kovucu etki sağlanabilir.

Bir diğer adı çatalavrat olan kulağakaçan'ın (Forficula auricularia) uzaklaştırılmasında ve kaçırılmasında etkili olan bir doğal ilaç sarımsak yardımıyla hazırlanabilir.


Gereken malzemeler

• 3 tane 28 gramlık sarımsak
• 2 çay kaşığı mineral yağ
• yarım litre su

Sarımsak ince doğranır ve mineral yağın içerisinde 24 saat bekletilir. Üzerine yarım litre su eklenir. Süzülür ve bir kavanoza aktarılır. Bu karışımdan 1-2 yemek kaşığı kadar alınarak yarım litre su ile karıştırılır. Kulağakaçanın görüldüğü bitkinin yüzeyi spreylenerek bu karışım uygulanır. Eğer etkili olursa su miktarı artırılabilir.

Bu tür bir karışım uzaklaştırıcı (kovucu) bir etki yapacaktır.

Çıyanlar eklembacaklılar (Arthropoda) adı verilen bir grubun üyeleridir. Örümcekler, böcekler, akrepler, kırkayaklar, çıyanlar ve yengeç, ıstakoz gibi kabuklular bu gruptandır. Çıyan'ın latince adı Chilopoda'dır. Dünyada bulunan en ilkel böceğin Chilopoda'ya benzer bir atadan kök alarak geliştiği düşünülür.

Kırkayak ve çıyanlar arasındaki farklar

Çıyanlar görünüş itibariyle aynı sınıfın üyeleri olan kırkayaklarla sıkça karıştırılırlar. İkisi arasındaki belirgin farklar; çıyanlar vücutlarının yassı, enine kesitlerinin oval, başlarının vücutlarıyla aynı doğrultuda, antenlerinin uzun, hareketlerinin çabuk ve her bir segmentte bir çift bacakları bulunduğundan dolayı kırkayaklardan kolayca ayrılırlar. Ayrıca bitkiler açısından çıyanlar kırkayaklar kadar zararlı değildirler. Çıyanlar böcek, toprak solucanı ve sümüklü böcek gibi omurgasızlarla beslenen faydalı canlı olarak görülmektedir.

İki canlı arasındaki en kolay ayıcı özellik ayaklarıdır. Çıyanların her vücut segmentinde bir çift ayak, kırkayakların ise iki çift ayak bulunur.

Çıyan Sınıfı Üyeleri


Ev çıyanı (Scutigera)

Evlerde sık rastlanan çıyan türlerinden bir ev çıyanıdır. Ev çıyanının diğerlerinden ayıran belirgin özelliği bacaklarının uzun olmasıdır. Bu canlının uzunluğu 3.5-6 cm civarındadır. Gövdesi sarımsı gri veya kahverengidir, üzerinde kırmızı morumsu veya mavimsi çizgiler bulunur. 15 segmente ayrılmış gövdesi birer çift ayak bulundurur. En son ayakları uzun bıyıkları andırır bundan dolayı kafası ile ayak kısmı karıştırılabiliyor. Ev çıyanı yırtıcıdır, sinekleri, hamamböceklerini, termitleri, örümcekleri, gümüşböceğini, pire, güveleri ve diğer küçük ev böceklerini avlar. Önce böceklere zehir enjekte eder, daha sonra onları öldürüp yer. Diğer çıyanlardan farklı olarak hem gündüz hem gece aktif olabilir. Çok hızlıdır ve saniyede 40 cm hızla hareket edebilir. İyi bir görme yeteneği onu iyi bir avcı yapıyor. Aynı zamanda duvarlarda da dolaşarak buradaki böcekleri yakalıyor.


Ev çıyanları mobilya veya gıdalara zarar vermezler. Agresif değiller ancak kendilerini savunmak için sokarlar.

Çıyanların boyutları ve renkleri

Çıyanların boyları 3-10 cm arasında değişir. Eni 2-8 mm olmaktadır. Yassı halkalı etrafında 17 çift anteni bulunur. Evlerde rastlanan türlerinin boyutları genelde 5 cm civarındadır. Kahverengi ve turuncu-kahverengi renkli çıyanlar en çok rastlanan türlerdendir.


Çıyanlar zehirli mi?

Çıyan avcılıkla beslenen ve zehirli bir canlıdır. Avını zehir tırnağı ile yakalayıp öldürür. Bu canlılar gece dolaşmaya çıkarlar. Durup dururken insanlara saldırmazlar.

Çıyan nerede yaşar?

Chilopoda sınıfı canlıları ölüörtü veya toprak içerisinde yaşar ve yuva yaparak toprağı şekillendirebilirler. Dışarıda yaşayan çıyanlar genellikle nemli ve korumalı alanlarda bulunurlar.

Evlerde bulunan çıyanlar gündüzleri saklanırlar. Saklanmak için kendilerine nemli, loş ve karanlık yerleri, evlerin yarık ve çatlaklarını, delikleri, taş altlarını seçerler. Geceleri avlanırlar.

Çıyanlar evlerde çok sık rastlanan canlılar değil. Ev çiyanlarının belirtileri çok uzun ayaklara sahip olmalarıdır. Bunun dışında kalan çıyanların iç mekan ve evlerde çok sık barındıkları görülmez.

Evlerde yaşayan çıyanlar pencere ve kapı aralarında, süpürgeliklerde, garajlarda, bodrum gibi mekanlarda görülürler. Bu çıyanların duvarda yürüdükleri görülmektedir.

Çıyan ısırması

Çıyanlar tehdit hissettiklerinde insanları sokarlar. Evde çiyan varsa insanların terliksiz dolaşmamaları gerekir. Çıplak ayakla üzerine basılan çıyan insanları sokabilir. Bunun haricinde çıyan ısırması vakalarında ayakkabının içerisine saklanan çıyanların ayakkabı giyerken insanları soktukları görülmüştür.

Zehirli olduklarından dolayı bu canlıların ısırmaları ciddiye alınmalıdır. Isırılan kısımda iki tane koyu renkli iz görülür. Zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir. Çıyan tarafından ısırılan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurmaları doğru olacaktır.

Çıyanlar ne ile beslenir?

Çıyanların ana besin kaynağı başka böceklerdir. Bu canlılar yırtıcı (predator) denilen haşere türüdür. Evlerde bulunan başka böcekleri ve örümcekleri avlayarak beslenirler.

Çıyanlarla Mücadele

Evlerde çıyanların bulunmaları bir bakıma diğer böceklerin bulunduklarına işarettir. Kalıcı bir şekilde diğer haşerelerin evlerden uzaklaştırılması için önlem alınmalıdır. Bunun dışında çıyanlar ev halkı için yanlışlıkla dokunulduğunda çok zararlı olabileceğinden bu canlıları evden uzaklaştırmak için kalıcı ilaçlama yaptırılması gerekir.

Doğal mücadele ve önlemler

Sarımsağın içeriğinde bulunan alicin, ajoene, diallylsülfür gibi maddelerin böcek kovucu etkisi olduğu bilinmektedir. Afrika ormanlarına giden araştırmacıların gitmeden bir hafta önce sarımsak tükettiklerini ve bu kokuyu alan zehirli canlıların insanlardan uzak durdukları bilinmektedir. Bu açıdan zararlı böceklere karşı sarımsak tüketimi ve evde sarımsak bulundurmanın yararlı olacağı uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Uygulamalarda sarımsak özütünün böcek kaçırıcı etkisi olduğu çok kez ispatlanmıştır.

Evinize yerleşmiş böceklerin yok edilmesi en can sıkıcı durumlardandır. Bazı böcekler saklandıkları yerlerde yaşayıp, size engel olmayabilir, ancak bazıları her yerde, hatta mutfakta bile her adımda karşınıza çıkıp varlıklarını size hatırlatabilirler.



Peki bu böcekleri nasıl yok edelim?

Eviniz karınca, hamamböceği, bit, pire, hatta fare istilasına mı uğradı? Evi ilaçlayarak bu sorundan kurtulmak mümkündür. Eğer böcekler sayıca azsa, bazı doğal yöntemlerden yararlanarak onları mutfağınızdan uzak tutabilirsiniz.

Böceklerden kurtulmanın en kolay yolu suyla karıştırdığınız sirkeyi böceklerin görüldüğü yerlere sürmektir. Sirkenin kokusunu alan böcekler evinizden uzak duracaklar.

Mutfak tezgahlarını, fırınınızı, eşyaları yerleştirdiğiniz bölgeleri, masayı her zaman sirkeli suyla silerek hem hijyenik temizlik kurallarına uymuş olursunuz, hem de böcekleri mutfağınızdan uzak tutarsınız. Böceklerin dolaştıkları yerleri sirkeli suyla silerseniz, onların geri gelmelerine engel olabilirsiniz.

Karanfil, tarçın ve sarımsak böceklerin sevmediği baharatlardandır. Bu baharatları böceklerin yem aramak için geldikleri yerlere koyarsanız, bu yeri mutlaka terk edeceklerdir.

Nane yağı da böcekleri evden uzaklaştırmanın en kolay yoludur. Mutfağın yanı sıra, diğer odalarınızın da nane yağı kokmasını sağlayarak böceklerin sayısını azaltabilirsiniz.

Sivrisinekler dizanteri, kolera gibi farklı hastalıklara sebebiyet verdikleri gibi bizleri hem çıkardıkları vızıltı sesleri hem de varlıklarıyla aşırı derecede rahatsız ederler. Sivrisineklerden kurtulmak için çeşitli sinek ilaçları veya sinek kovucu cihazlar kullanabilir veya bir ilaçlama firmasının yardımıyla sineklerden kurtulabiliriz. Fakat sivrisineklerden kurtulmak gibi onları evimizden uzak tutmak içinde bazı önlemler alabiliriz.


Eve Sivrisinek Girmemesi İçin Neler Yapılabilir?

1-) Mutfakta sürekli sivrisinekleri kendine çeken gıdalar ve çöpler bulunur bu sebeple mutfak pencerelerimizi tel sineklik takabiliriz.
2-) Hava karardıktan sonra pencereleri kapatabilir ve perdeleri çekerek sineklerin ışığa gelmesini engelleyebilirsiniz.
3-) Yiyecekleri açıkta tutmayın sürekli kapağı kapalı şekilde veya dolapta bulundurun.
4-) Yere dökülen gıda kırıntılarını ve sıvı maddeleri hemen temizleyin.
5-) Çöp kutularının kapaklarının sürekli sıkı şekilde kapalı olmasını sağlayın.
6-) Tahıllarınızı kavanozda ağzı kapalı şekilde saklayın.
7-) Evcil hayvanınızın bakımını sürekli olarak yapın.
8-) Giderlerinizin tıkanık olmadığından emin olun.

Bunların dışında sivrisinekleri kendimizden uzak tutmak için bazı önlemler alabiliriz;

1-) Sivrisinekler koyu renklere karşı ilgi duyarlar bu sebeple açık renkli kıyafet seçimi sinekleri sizden uzak tutabilir.
2-) Cilt üzerine serpilerek sivrisinekleri sizden uzak tutan spreyler veya sürülen losyonlar kullanabilirsiniz.
3-) Yattığınız odanın ışığını söndürüp salonun ışığını yakabilirsiniz bu sayede sivrisineklerin ışığa yönelmesini sağlayabilirsiniz.
4-) Sivrisinekler meyve kokularını sevmektedir bu sebeple meyve kokulu parfümler yerine sineklerin fazla sevmediği kokuları odanızda veya üzerinizde kullanabilirsiniz örneğin citronella yağı veya vanilya kokusu sivrisineklerin nefret ettiği kokular arasındadır.

Uyuz böceğinin neden olduğu hastalığa uyuz hastalığı adı verilir. Hastalığa neden olan böcek "uyuz böceği" yani bilimsel adıyla "sarcoptes scabei hominis" olmaktadır. Bu hastalık genellikle insanlardan birbirine geçer. Hastalık çok nadir olarak hayvanlardan bulaşır.



Uyuz hastalığının ortaya çıkmasında insanların statüsünün bir önemi yoktur. Hastalık mikroba yakalanan herkeste kendini gösterir. Böceğin vücuttan uzaklaştırılmasıyla birlikte hastalık ortadan kalkar.

Yakın temasla bulaşan bir hastalıktır. Hastaya veya kullandığı yatak, yorgan, kıyafet ve kişisel eşyasına dokunan herkes risk altındadır. Bu hastalığın en önemli belirtisi çok şiddetli kaşıntı olmaktadır.

Bu tür bir kaşıntıyı genel alerjiden ayıran en önemli özellik kaşıntının belirli bir bölgede ortaya çıkmasıdır. Genel olarak bulaşmanın olduğu bölge kaşınır. Özellikle geceler kaşıntı şiddetlenir.

Uyuz durumunda doktora gidilip verilen ilaçlar derhal alınmalıdır. Zamanında tedavi edildiğinde kısa sürede iyileşen bir rahatsızlıktır.

Ekosistemin bir parçası olan böcekler yaşamlarının devamı için beslenmek ve ekolojik besin piramidinin dengesini korumak zorundadırlar. Fakat böceklerin beslenme amacıyla yedikleri ürünler veya insanlarla direk yada dolaylı olarak kurdukları bağ sonucu çeşitli zararlara sebebiyet verebilmektedirler.


Böcekler tarım arazilerinde bitkileri yok etmekte, insanlara konarak çeşitli hastalıkların taşıyıcılığını yapmakta ve hem sağlığımıza zarar vermekte hemde maddi olarak bizleri çok zor durumda bırakmaktadırlar. Örneğin kenelerin sindirim sistemleri tam olarak çalışmadığından üzerine kondukları hayvanın kılcal damarlarına emdikleri kanı boşaltarak tekrar damarda bulunan kanı emer ve bu kandaki besinlerle beslenirler bu sebeple bilinçli olarak zarar vermek istemeseler de çeşitli hastalıkları insandan insana taşır ve ciddi ölümcül vak'alara sebep olabilirler.

Böceklerle beraber fare gibi çeşitli hayvanlar da yaşadıkları lağım vb. pis ortamlardan aldıkları tifüs virüsünü insanlara bulaştırmakta ve ayılmasını kolaylaştırmaktadırlar. Bunların dışında tarlalarda çeşitli böcekler bitkilerin başta yaprakları olmak üzere tamamını yiyerek yok etmekte ve hem çiftçinin kendisini hemde o tarladan beslenen insanları çok zor durumda bırakmaktadırlar.

Böceklerin Zararlarından Korunmak İçin;

Böceklerin yarattığı zararları minimum düzeye çekmek amacıyla tarlalarda, evlerde ve iş yerlerinde belirli periyotlarla ilaçlamalar yapılmalıdır. Bu ilaçlamalar yapılırken uzman bir ilaçlama ekibi tarafından en uygun şekilde doğal dengeye ve üretilen yiyeceklerin insanlara zarar vermeyeceği şekilde ilaçlamalar yapılmalıdır. Yapılan ilaçlamalar tarlaların verimini arttırmakta, ürünlerin daha sağlam ve sağlıklı yetişmesine yardımcı olmakta, hastalıkların yayılmasını engellemekte ve insan sağlığını korumada çok önemlidir.

Çok uzun yıllardır insanlarla birlikte evlerini paylaşan hamam böcekleri dünyada sıcak ve ılıman yerlerde yaşarlar. Bu yüzden onlara "hamam" böceği ismini takmışlar. Bu böcekler ılık, nemli ve karanlık olan yerleri severler. Evlerin en fazla bulundukları bölgeleri de nem, sıcak ve karanlığın olduğu bodrum, kiler, kalorifer çevresi, banyo ve mutfak olmaktadır. Evlerin haricinde yiyecek bulundukları çeşitli ortamlarda da konaklayabilirler; otelleri, pastaneler, lokantalar, gemiler, gıdaların üretildikleri yerler bu böceklerin sıklıkla bulundukları mekanlar arasında yer alır.


Hamam böcekleri ne yer, ne sever?

Hemen hemen her şey yerler.

• Her tür insan gıdası
• Kağıt
• Organik olan atıklar
• Nişastalı maddeler
• Şekerli maddeler

Bu gıdalar en çok tercih ettikleri yiyecekler arasında yer alır. Gıdanın bol bulunduğu yerlerde üremek istemelerinin nedenlerinin altında bu besinler yer alır.

Genel olarak gece beslenmeyi seven bu canlılar herkes uyuduktan sonra ortaya çıkar ve buldukları yiyecekleri çiğneyerek tüketirler. Gündüzleri çatlak, yarık ve kuytu köşelerde saklanırlar.

Araştırmalara göre dünyada 4 bin civarında hamam böceği çeşidi bulunmaktadır. Ancakk bunların tamamını evlerimizde görmeyiz. Hamam böceklerinin evcil olan sadece birkaç türü vardır. Bu türler insanlarla birlikte çok uzun yıllardır yaşamaktadırlar. Evlerin çatlak ve yarık kısımarında saklanan bu böcekler karanlık çöküp el ayak çekildiğinde avlanmaya çıkarlar. ve bizimle bir ortak noktaları daha var; hamam böcekleri organik olan her şeyi severler. Evimizdeki kitapların organik yapıştırıcıları da dahil olmak üzere karşılarına çıkan doğal gıdaları tüketmekten çekinmeyen canlılardır.

Evlerimizde en çok karşılaşılan türler Blatelle germanica (Alman hamam böceği, kalorifer böceği), Blatta orientalis (Oriental hamam böceği), Periplanata americana (Amerikan hamam böceği), Periplanata australasiae (Avusturya hamam böceği) ve Supella longipalpa (Kahverengi Şeritli
hamam böceği) olmaktadır.

Hamam böceklerinin çeşitleri

Yaygın rastlanan hamam böceği çeşitleri aşağıdakilerdir.

Blatelle germanica - Bilimsel adı Alman hamam böceği olsa da biz onu Kalorifer böceği olarak biliriz. Bu böceğin rengi açık kahvedir. Boyu 10-15 mm olmaktadır. Göğsünün ön tarafında paralel şekilde 2 koyu bant vardır.

1 cm boyunda kahverengi olan hamam böceği

Blatta orientalis - Oriental hamam böceği adını alan bu böcek daha iricedir. Boyu 25-30 mm olmaktadır. Rengi siyahtır. Bundan dolayı bazen Kara fatma, Kara böcek gibi isimler alır.

Kara fatma da denilen iri hamam böceği

Periplanata americana - Amerikan hamam böceği - Bu böcek ikisinden de daha iridir. 30-50 mm büyüklüğündedir. Göğüs bölgesi sarıdır ve iki büyük leke bulunur.

Evlerimizdeki dev hamam böceği 5 cm'e kadar görebilirsiniz.

Hamam böceği uçar mı?

Hamam böceklerinin kanatlı olanları erkekleridir, çünkü dişilerin kanatları körelmiş oluyor. Bazen bu böcekler uçabiliyorlar fakat bu çok da tercih ettikleri bir yöntem değildir. Uçmayı çok sevdikleri söylenemez.

Hamam böceklerinin yumurtaları

Bu böcekler yumurtalarını üzerlerinde taşırlar. Dişi hamam böceğinin vücudunun arkasında bir kese var ve bu kesenin içi yumurta dolu olduğu şekliyle dişi böcek bu yumurtaları taşır. Yumurtlama evresi bitene kadar bu devam eder.

Daha sonra güvenli bir yere yumurtalar konur ve 1-2 ay içerisinde nimfler yumurtadan çıkarlar. Kalorifer böceği ise yumurtalar açılana kadar onları taşımaya devam eder.

Genellikle hayvan barınaklarında ve hayvanların kulübelerinde rastlanan pirelerin bazı türleri insanların da kanını emmektedirler. Pire kan emerek hızla üreyen bir canlıdır. Aynı zamanda çok sayıda hastalık bulaştırdığından dolayı çok zararlı haşereler arasında sayılabilir. Pirelerin bazı türleri derinin altına girip yumurtalarını bırakır.



Pirelerin bulaştırdıkları başlıca hastalıklar:

• Veba (Yersinia pestis) 
• Endemik tifüs (sporadik tifüs, fare tifüsü)
• Tularemi 
• Leishmaniosis 
• Pire dermatiti (pullicosis) 
• Tungiyoz
• Drofilaria immitis
• Hymenolepis fraterna 
• Hymenolepis dimunuta 
• Trichinella spiralis
• Pseudotüberküloz 
• Listerioz 
• Lyme hastalığı 
• Salmonelloz
• Myxoma virus 
• Trypanosoma cunicoli 

Pirelerin bulaştırdıkları en korkunç hastalıkların başında veba gelir. Ölümcül ve ateşli bir hastalık olan veba ölüme yol açabilir. Hastalığı insanlara bulaştıran en önemli pire türü Pulex irritans'tır.

İnsanların pire ısırığına karşı verdikleri tepki çok farklıdır. Bazı insanlarda ısırık sonrası alerjik reaksiyonlar ortaya çıkarken bazı insanlar ısırıldıklarını farketmeyebilirler. Pireler açısından en cazip hedef kadınlar ve çocuklardır. Pire tarafından ısırılan kişilerin iltihap ve aşırı kaşıntı gibi ciddi durumlarda sağlık kuruluşlarına müracaat etmeleri doğru olacaktır.

Bir böcek gördünüz ve acaba ne böceğidir diyorsanız bu küçük rehber size göredir. Ev ve bahçelerde yaygın rastlanan böceklerin ve haşerelerin küçük bir indexini hazırladık.

Unutmayın karşılaştığınız her böcek zararlı değildir. Bir böceğe zararlı  diyebilmek için sonradan gelip bir alanı işgal etmesi ve bir takım zararlar vermesi gerekir. Aksi halde doğada her karşılaştığımız canlıyı tehdit olarak görüp ondan kurtulmak çok yanlış bir davranıştır.

Böcekler ve Resimleri

Hamamböcekleri (Blattidae):
Blatella germanica - Alman hamamböceği / Kalorifer böceği

Blatella germanica - Alman hamamböceği / Kalorifer böceği

Blatta orientalis - Doğu Hamamböceği

Blatta orientalis - Doğu Hamamböceği

Periplaneta americana - Amerikan hamamböceği

Periplaneta americana - Amerikan hamamböceği

Diğer hamamböceği çeşitleri:
Periplaneta australasiae - Avustralya-Asya hamamböceği
Supella longpalpa - Kahverengi bantlı hamamböceği
Hamamböceği türü - Loboptera decipiens

Lepismatidae:
Gümüşcün / Gümüş Böceği - Lepisma saccharina

Gümüşcün / Gümüş Böceği - Lepisma saccharina

Thermobia domestica - Ateş böceği

Thermobia domestica - Ateş böceği

Çekirgeler:
Danaburnu - Gryllotalpa gryllotalpa

Danaburnu - Gryllotalpa gryllotalpa

Cırcırböceği - Gryllus campestris

Cırcırböceği - Gryllus campestris

Çayırçekirgesi - Conocephalus fuscus

Çayırçekirgesi - Conocephalus fuscus

Kırçekirgesi - Locusta migrotaria

Peygamberdeveleri:
Peygamberdevesi - Mantis religiosa


Çalıçekirgeleri:
Çalıçekirgesi - Carausius morosus

Çalıçekirgesi - Carausius morosus

Ev cırtlağı - Acheta domestica

Örümcekler:
Örümcek - Araneae türleri

Örümcek - Araneae türleri

Pireler:
Pire - Pulex irritans

Pire - Pulex irritans

Kulağakaçanlar:
Kulağakaçan - Labidura riparia

Kulağakaçan - Labidura riparia

Kelebekler / Güveler:

Halı güvesi / Elbise güvesi - Tineola biseliella

Halı güvesi / Elbise güvesi - Tineola biseliella

Kürk güvesi / Yün güvesi - Tinea pellionella

Kürk güvesi / Yün güvesi - Tinea pellionella

Un güvesi - Pyralis farinalis

Un güvesi - Pyralis farinalis

Diğer güve çeşitleri:
Ağaçsarıkurdu - Zeuzera pyrina
Akkelebek - Aporia crataegi
Gözkelebeği - Vanessa atalanta
Kırlangıçkuyruk - Papilio machaon
Söğütoyan güvesi - Cossus cossus
Değirmen güvesi - Ephestia kuehniella
Tavuskelebeği - Eudia pavonia
Kuru incir güvesi - Ephestia figuliella
Kuru meyve güvesi - Plodia interpunctella
Tütün güvesi - Ephestia elutella
İç fındık güvesi - Paralipsa gularis
Arpa güvesi - Sitotroga cerealla
Ekin ambar güvesi - Tinea granella

Birgünsinekleri:
Birgünsineği - Ephemera vulgata

Yusufçuklar:
Kızböceği - Calopteryx splendens

Helikopterböceği - Anisoptera dragonfly

Taşsinekleri:
Taşsineği - Perlodes türleri

Taşsineği - Perlodes türleri

Kuyruklasıçrayanlar - Collembola türleri

Bitler (Phthiraptera):
Bit - Pediculus capitis

Bit - Pediculus capitis

Baş biti - Pediculus humanus capitis
Kıl biti - Phthirius pubis
Elbise biti - Pediculus vestimenti
Kitapbiti - Troctes divinatorius
Un biti - Tribolium castaneum
Diğer türler:
Köpekbiti - Trichodectes canis
Kitap biti - Liposcelis divinatorius,
Buğday biti - Sitophilus granarius
Pirinç biti - Sitophilus oryzae
Ekin Kambur biti - Rhyzoperta dominica
Un kurdu - Tenebrio molitor
Un Kırma biti - Tribolium confusum

Termitler:
Termit - Mastotermes darwiniensis

Termit - Mastotermes darwiniensis

Dermestidae:
Khapra böceği - Trogoderma granarium

Khapra böceği - Trogoderma granarium

Deri böceği - Dermestes lardarius

Deri böceği - Dermestes lardarius

Alacalı halı böceği - Anthrenus verbasci

Siyah halı böceği - Attagenus piceus

Coleoptera:
Testereli böcek - Oryzaephilus surinamensis
Dişli böcek - Oryzaephilus mercator
Kırmızı Küçük Kırma biti - Laemophloeus ferrugineus
Ekmek böceği - Stegobium paniceum
Tatlı kurt - Lasioderma serricorne

Tahtakuruları:
Tahtakurusu - Cimex lectularius

Ateş tahtakurusu - Pyrrhocoris apterus
Kımıl - Aelia rostrata
Süne - Eurygaster integriceps
Yırtıcı tahtakurusu - Rhodnidus prolixus

Eşkanatlılar:
Elmabiti - Aphis pomi
Ağustos böceği - Cicada orni

Saçakkanatlılar:
Sera tripsi - Heliothrips haemorrhoidalis

Sinirkanatlılar:
Altıngöz - Chrysopa vulgaris
Karıncaaslanı  - Myrmeleon formicarus

Kınkanatlılar:
Bokböceği - Scarabaeus sacer

Bokböceği - Scarabaeus sacer

Uğurböceği - Coccinella septempunctata

Uğurböceği - Coccinella septempunctata

Altın zemin böceği - Carabus auratus
Ateşböceği - Lygistopterus sanguineus
Geyikböceği - Lucanus cervus
Leşböceği - Necrophorus vespillo
Mayısböceği - Polyphylla fullo
Taklaböceği - Corymbites pectinicornis
Tekeböceği - Prionus coriarius
Yakıböceği - Rhagonycha fulva

Sinekler:
Bügelek - Chrysops caecutiens

Bügelek - Chrysops caecutiens

Karasinek - Musca domestica

Sivrisinek - Culex pipiens

Tatarcık - Psychoda alternata

Tatarcık - Psychoda alternata

Evcikliböcekler:
Evcikliböcek - Phryganea grandis

Zarkanatlılar:

Arılar:
Eşekarısı - Vespa crabro

Eşekarısı - Vespa crabro

Bombus arısı - Bombus terrestris
Balarısı - Apis mellifera

Karıncalar:
Kırmızı ormankarıncası - Formica rufa

Kırmızı ormankarıncası - Formica rufa

Siyah karınca - Lasius niger

Siyah karınca - Lasius niger